ارزیابی تمایل بهره برداران به مشارکت در یکپارچه سازی اراضی زراعی و بررسی عوامل موثر بر آن در بخش میمه

بخش کشاورزی به عنوان یکی از بخش های مهم اقتصادی نقش مهمی در توسعه کشورها دارد. یکی از موانع توسعه در این بخش به ویژه در ایران، پراکندگی قابل توجه زمین های کشاورزی است. بنابراین با توجه به مزایای یکپارچه سازی و معایب پراکندگی اراضی، هدف این مطالعه ارزیابی تمایل بهره برداران برای مشارکت در طرح های یکپارچه سازی و عوامل موثر بر آن در بخش میمه است. جامعه آماری این پژوهش را بهره برداران شهر میمه و شهرها و روستاهای اطراف آن و هم چنین بهره برداران شرکت تعاونی نیلوفر آبی شهر وزوان و منطقه نیاله در شهر وزوان تشکیل داده اند. قلمرو جغرافیایی پژوهش براساس جمعیت و فاصله به 6 بخش روستایی، شرکت تعاونی و منطقه نیاله تقسیم شد. تعداد کل بهره برداران منطقه برابر با 3670 نفر بود که حجم کل نمونه از طریق فرمول کوکران، برابر با 176 نفر تعیین شد. جهت سنجش روایی و پایایی متغیرها از آماره kmo و ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شده است. اطلاعات میدانی مورد نیاز این مطالعه از طریق پرسشنامه و مصاحبه حضوری با کشاورزان بخش میمه گردآوری شده است. به منظور تحلیل داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری و آزمون های ناپارامتریک استفاده شده است. روش مدلسازی معادلات ساختاری ترکیبی از مدل های ساختاری و مدل های اندازه گیری است که ساختار علّی بین متغیرهای پنهان و روابط بین متغیرهای پنهان و متغیرهای مشاهده شده را مشخص می-سازد. همچنین جهت سنجش تأثیر عوامل اقتصادی بر تمایل بهره برداران به مشارکت در طرح یکپارچه سازی، میزان سودآوری قبل و بعد از اجرای طرح در دشت نیاله در سطوح مختلف کشت با استفاده از روابط مالی پروژه مورد ارزیابی قرار می گیرد. بدین منظور اطلاعات درآمدی و هزینه کاشت و داشت و برداشت سه کشاورز نمونه در سطوح مختلف سطح زیر کشت از طریق مصاحبه حضوری جمع آوری گردید. نتایج این مطالعه نشان می دهد که از جمله مهم ترین عوامل اثرگذار بر ایجاد تمایل به مشارکت در بهره برداران، سطح زیرکشت و تعداد قطعات زمین زراعی است که به ترتیب هر یک بیشترین اثر مثبت و منفی را بر این متغیر دارند. از جمله عوامل دیگری که دارای تأثیر مثبت و معنی دار بر ایجاد تمایل در بهره برداران می باشد، آگاهی بهره برداران از مزایای طرح یکپارچه سازی است. نتایج بررسی اثر متغیر سطح تحصیلات بر ایجاد تمایل در بهره برداران نیز تفاوت معناداری را نشان نمی دهد. همچنین، در دشت نیاله سطح زیر کشت و میزان عملکرد محصول پس از اجرای طرح افزایش یافته است. در ضمن، نتایج حاصل از سنجش تأثیر عوامل اقتصادی نیز نشان دهنده ی آن است که یکپارچه سازی زمین های زراعی منجر به افزایش سودآوری در سطوح زراعی کوچکتر نسبت به سطوح بزرگتر در این مناطق شده است.